Jos Poodt van Timedomain Audio kwam samen Joop Goosen van Goosen & Swagerman Hifi uit ‘s-Hertogenbosch met een zeer onconventioneel luidsprekersysteem. Onze “scout” Jan Nouwens is naar de pers presentatie geweest waar de TimeDomain set werd geïntroduceerd, en vond het een goed idee om dit systeem aan onze club voor te stellen.
Het gaat hier om een ontwerp van de Japanner Ir. Hiroyuki Yoshii, voorheen bijna 40 jaar werkzaam geweest bij Onkyo. Het doel was een luidsprekersysteem te ontwikkelen waarbij het tijdsdomein het uitgangspunt is, en niet het frequentiedomein. Het voordeel hiervan is dat het tijdsspectrum en fasegedrag in tact blijven, en de geluidsgolven op alle toonhoogtes in zijn natuurlijke snelheid bij de luisteraar aankomen. Verder was het doel dat de luisteraar de muziek moest beleven, liefst zelfs ondergaan zoals dat zou zijn in een concertgebouw.
Praktisch gezien gaat het om een 1-weg breedband systeem, waarbij de speaker in een speciale aluminium buis is geplaatst. Deze speaker is naar boven gericht en aan de onderkant van het membraam van een speciaal gewicht voorzien. Het voordeel van het naar boven richten van de speaker is dat het geluid overal even helder overkomt, natuurlijk moet het plafond niet te veel dempen, maar dat is in de meeste huizen geen probleem.
Naast de TimeDomain luidsprekers en versterker werd er gebruik gemaakt van de al even eigenzinnige apparatuur van 47 labs, hieronder volgt een opsomming:
- TimeDomain Yoshii9 luidsprekers
- TimeDomain klasse D versterker 2x 12 watt met losse voeding
- TimeDomain luidsprekerkabels (zeer dun!!)
- 47 Labs model 4716 Sigaraki cd loopwerk
- 47 Labs model 4715 Sigaraki filterloze non-oversampling DAC
- Apple Mac laptop met lossless muziek
- Audio Technica AT-PL30 eenvoudige platenspeler
De luidsprekers zijn slecht 11cm dik en niet iets hoger dan een meter, de versterker heeft het formaat en uiterlijk van een forse cd-walkman. De luidsprekerkabel was extreem dun, en volgens de ontwerper is een dikkere kabel niet eens beter. Bij het beluisteren van deze set valt inderdaad de natuurlijkheid van het geluid meteen op, het klinkt inderdaad wat betreft klankkleur zoals in een concertgebouw of theater, het hoogste hoog en het laagste laag is niet aanwezig, maar dat is er ook niet bij het beluisteren van een klassiek orkest. En het vreemde is dat je dat laagste laag en het hoogste hoog niet eens echt mist. Deze luidsprekers wisten zich in onze zaal goed staande te houden. Het versterkertje kwam soms iets te kort, maar ja, zo’n grote zaal met meer dan 25 personen is ook meer dan de gemiddelde luisterruimte thuis.
Wat ook opvalt is de ruimtelijkheid van de weergave, deze is heel goed, ongeacht of je nu tussen de luidprekers in zit, of er zelfs naast staat. Daarbij moet wel verteld worden dat je niet extreem ver van de set af moet gaan zitten, omdat dan het hoog wat verloren gaat en alles een beetje versmeert. We praten dan wel over luisterafstanden die je in de gemiddelde woonkamer niet kan halen, dit zal in de praktijk dus nooit optreden. Al met al is het geluid wel even wennen, maar zeker in de positieve zin. Zoals Jos Poodt al aangaf: ‘Het is geen hifi, het is muziek‘. Deze set zal dan ook niet in de smaak vallen bij liefhebbers van hardrock of techno pop, of technische luisteraars die elk tingeltje en zware ondertoon in vol ornaat wil horen. Maar daarentegen is de set des te meer geschikt voor muziekanten en liefhebbers van (lichte) klassieke muziek en jazz. Het geluid benaderd de live beleving van dit soort muziek heel dicht, en dat is juist de kracht en het onderscheid van deze set ten opzichte van de vele hifi producten! Ik kan me goed voorstellen van musici van akoestische muziek blij verrast zullen zijn met de klank van deze set.
En mocht je uit willen wijken naar een andere versterker dan kan dat bij Joop Goosen in den Bosch ook. Deze luidsprekers doen het blijkbaar ook goed op o.a een 47Labs versterker een een buizenversterker als de Manley Stingray. Waarschijnlijk komt met deze laatstgenoemde versterker het live gevoel nog meer tot zijn recht….
Joop Goosen had veel voor ons nog onbekende muziek meegenomen, en wist hier ook veel over te vertellen op een enthousiaste manier, een aangename bijkomstigheid! Daarnaast was er ook voldoende gelegenheid voor eigen muziek, hieronder volgt de lijst van gedraaide muziek:
- Leonard Cohen – Alexandra leving (Ten new songs)
- Nat King Cole – Embraceable you
- Wilhelm Backhaus – Pathétique cd 2 (The 32 Beethoven piano sonates) 8 cd box (Decca 475-7198)
- Rosa Passos & Ron Carter – Par Causa de Você (Entre Amigos/ Among friends) (Chesky SACD291)
- Isaac Stern, Daniel Barenboim, New York philharmonic – Beethoven in D major forviolinand orchestra Op 61 (Beethoven violin concerto)(CBS/Sony 35DC55 Japanse import)
- John van der Veen – Mambo jumbo (the Ark)(Naim cd105)
- Janis Ian – Ride me like a wave (Breaking silence)(Cook cd 272 audiophile edition)
- Richard Bona – Te misea (Reverence)
- Stan Getz – The girl from Ipanema (Verve compact Jazz)(Verve 831 368-2)
- Leonard Slatkin, St.Louis symphony orchestra – Pachelbel Kanon (Telarc CD-80080)
- Caamora – The bonding (She)(Metalmind productions MASSCD1117DGD)
- Blackmore’s night – 25 years (Village lanterne)(SPV 99702 cd) www.blackmoresnight.com
Wij willen Jos Poodt van Timedomain Audio en Joop Goosen van Goosen & Swagerman Hifi bedanken om ons kennis te laten maken met dit geheel afwijkende geluidssysteem. Ps. de heren wisten ook nog te melden dat er TimeDomain luidsprekers voor op de computer te koop zijn voor 249 euro/set. Hier is dezelfde filosofie toegepast als bij de Yoshii9. En dit zou een geluid moeten geven wat in geen vergelijk is met alle andere computer luidsprekers, zelfs niet van de gerenommeerde merken.