Januari 2008 Verslag Array en de Stemvork

Willem van de Brug kwam samen met zijn collega Chris van Liempd namens Array voor de tweede keer naar onze audioclub. Array is een Nederlandse (Brabant) fabrikant van high-end versterkers en kabels. Deze versterkers worden vooral in de USA geprezen. Array heeft een tijd wereldwijde distributie gehad via van de Hul, maar er is nu weer een kleinschaligere verkoop rechtstreeks van de fabrikant naar de consument.

De versterkers zien er ook zo perfect uit dat je bijna niet kan geloven dat het hier om een Nederlands product gaat.. Array is zo’n 13 jaar geleden ontstaan van uit een hobby van twee TU studenten. De vraag was toen: Waarom kan een versterker die goed meet slecht klinken, en een versterker die slecht meet goed klinken? Punten waar Array veel aan doet is voorkoming van fase ruis en memory distortion, een transistor heeft hier veel last van vooral tussen het (hoorbare) gebied van 1 en 10 KHz. Deze vervorming uit zich vaak in een “dode” klank en een matig stereobeeld. Aan de nieuwe Array versterkers is ook extra aandacht aan de voeding geschonken.

De set was opgebouwd uit de volgende componenten:

  • Philips SACD1000 (SA)cd speler
  • Perraux CD1 high-end cd speler 3499 euro
  • Array Obsydian A3 voorversterker 2275 euro
  • Array Quartz M-2 eindversterkers 2175 euro/ stuk
  • Yara Design type Pallas luidsprekers 4250 euro
  • Array Opal interlinks 295 euro
  • Array Geode-2 luidsprekerkabels 595 euro 
  • Array Topaz netkabels 175 euro/ stuk
  • Siltech Octopus stekkerdoos 
  • Finite Elements Spider audiorack 

Daar Array geen luidsprekers in het programma heeft, werd gebruik gemaakt van “de Stemvork” Yara Design type Pallas. Deze zijn voorzien van twee Usher 22 cm units en een Usher Beryllium dometweeter.  Dit alles in een bijzonder vormgegeven handgemaakte kast van teakhout. Frans Heikamp, de man achter deze luidsprekers, kwam zelf ook langs om te luisteren.

De Array Obsydian A-3 voorversterker is een geheel vernieuwde voorversterker, met een sterk verbeterde (shunt) voeding, geheel DC gekoppeld ontwerp, volumeregeling met gas gevulde relais, volledig discreet opgebouwd en geen overall terugkoppeling. De Quartz M2 eindversterker is eveneens volledig discreet opgebouwd, ook DC gekoppeld, en geheel dubbel differentieel, met een unity gain van maar liefst 120 MHz.!

Het resultaat is een zeer snel en open geluid, en de match met deze set luidsprekers lijkt ons beter dan die van het eerste bezoek. Deze keer klonk alles muzikaler. Want juist omdat de Array apparatuur heel snel is kan dit te veel worden bij zeer analytische luidsprekers, maar met muziekale luidsprekers heb je een perfecte match. Ook hebben we de muziek op de 2 cd spelers vergeleken, de Perraux was levendiger, de Philips (op SACD) weer neutraler. De voorkeur hangt hier dus niet alleen af van smaak, maar ook de muziekkeuze kan een voorkeur bepalen.

Verder heeft Willem uitleg gegeven over de zin en onzin van betere netkabels. Hij vertelde dat juist dat laatste stuk WEL belangrijk is, omdat hier loops ontstaan via de spanningsslof, en de netsnoeren dus in de audioketen zitten. Betere netsnoeren kunnen resulteren in betere imiging, neutraliteit en levendigheid.. Geluidsapparatuur wordt vooral van buitenaf beïnvloed door RFI (Radio Frequency Interference. dit komt van GSM’s, Wifi, radio en televisie signalen etc. Als dit soort signalen in de versterkende delen van onze apparatuur terecht komen kan dit als gevolg hebben dat het stereobeeld en de levendigheid van de muziek afneemt. En helaas, zonder gebruik van al deze storende invloeden komen de signalen nog steeds van buitenaf ons huis (en onze installatie) binnen. Dit is dus vooral met goede netsnoeren zoals de Array Topaz te verbeteren.

Willem had ook een uitgebreid muziekprogramma samengesteld.

Hier de playlist:

  • Joe Beck- ‘Round Midnight (DMP) Precisie en resolutie van “perfect digitaal” direct DSD SACD
  • Tony Overwater- Tricotism (Turtle Records) Hollands glorie: custom setup + DCS 192/24 A/D’s SACD
  • Jacintha -The boulevard of broken dreams (Groove Note) direct DSD met warmte en resolutie SACD
  • Mussorgski – Pictures at an exhibition Promenade (Vanguard classics) en nu muziek! emotie uit 1973
  • Mussorgski – Pictures at an exhibition Gnomus
  • Swedish Jazz Kings – Comes Love (Opus 3) Analoge master met zweedse toewijding: buizen SACD
  • Tiny Island – Vaquero (Opus 3) idem met een voorbeeld van verregaand stereobeeld
  • Dave Brubeck – Take Five (Columbia) Wat een perfecte directheid uit 1959
  • Anna Caram – Blue Bossa: Desafinado (Chesky records) Chesky’s bekende 192/24 naar DSD conversies SACD
  • Toru Takemitsu – How Slow The Wind: Rain Coming (BIS records) Uit Tokio. Vlak de Japanse perfectionisten niet uit! SACD

Na de pauze:

  • Stevy Ray Vaughnn – Tin Pan Alley
  • Doug MacLoad – Bring it on home (Come to find)
  • James Fitspatrick – Industrial revolution part 1 (The symfonie Jean Michel Jarre)
  • Norah Jones – Lonestar SACD
  • Neva brass quintet Saint Petersburg – Pachelbel Canon (Baroque. classic. popular and Russian music) (Neva Brass label)
  • Angie stone – wish I didn’t miss you (Mahogoney soul)
  • Janis Ian – Welcome to acoustic ville live (Hunger)

Alles was netjes verzorgt, we kregen bijvoorbeeld allemaal een setje documentatie inclusief voorbeelden over de besproken onderwerpen en playlist. Willem en Chris bedankt voor jullie interessante en leerzame bezoek! (En Frans van de Stemvork voor het ter beschikking stellen van de luidsprekers)