
Audioclub Oost Brabant werd voor de derde maal bezocht door Frans Heikamp van de Stemvork uit Uden. Frans experimenteert al jaren met het bouwen van speakersystemen onder de naam Yaradesign en is als gepassioneerd audio liefhebber continu op bezoek naar vernieuwing. Onlangs verhuisde De Stemvork naar een nieuwe, grotere locatie. In de nieuwe winkel is naast audioapparatuur met name plaats voor muziekinstrumenten. Een unieke combinatie: verkoop van audioapparatuur en muziekinstrumenten onder 1 dak. Ondanks het feit dat de muziekinstrumenten een groot deel van zijn aandacht opeisen, kan Frans het toch niet laten om af en toe nieuwe ideeën te verwerken in prototype luidsprekers. Gelukkig maar, want dit leidt tot interessante resultaten, zoals we bij AOB konden horen…


Frans kwam op die avond met een tweetal sets prototype luidsprekers naar AOB. Beiden zijn gebaseerd op het idee om dmv een uitgekiend kastontwerp en componentkeuze een filterloze tweeweg luidspreker te ontwerpen. De eerste telg van deze familie was een monitor met een tweeter en twee wooferunits in d’Appolito configuratie. Zoals gezegd wordt bij deze speaker geen filter gebruikt. Alleen de tweeter is middels een condensator beveiligd dat hij niet in het lage frequentiegebied wordt belast. Met deze monitoren had Frans al enkele weken luisterervaring opgebouwd en, tot lichte verbazing van hemzelf, presteerden de speakers boven verwachting. Daarom werd een tweede, vloerstaande speaker geconstrueerd. Hierbij worden aan de onderkant nog een tweetal identieke wooferunits toegevoegd. Ook hier is geen traditioneel filter toegepast. Wel gaf Frans aan dat de klankkleur is beïnvloed door verschillende interne bekabeling naar de twee woofersets toe te passen (dik koper vs zilver). Hierdoor klinken de bovenste units wat helderder en de onderste wat gedempter. Omdat de luidsprekerkast echt pas op het laatste moment klaar was (de speaker werd pas de avond voorafgaand aan de demo gemonteerd), was het ook voor Frans in enige mate een verrassing hoe deze luidspreker zou gaan presteren in vergelijking tot de monitor.

Om de prestaties van deze weergevers goed te kunnen beoordelen, had Frans gezorgd voor twee complete, verschillende systemen.
Allereerst een set obv Xindak, het grootste puur Chinese, high-end audiomerk. De Xindak V20 buizenversterker (1395 euro adviesprijs) levert 2x18W vermogen uit EL34 buizen. De Xindak Muse SE CD speler (1395 euro adviesprijs) heeft een uitgangstrap op basis van buizen, maar eveneens eentje op basis van transistoren (tijdens de demo werd gekozen voor de buizenuitgangstrap). Bekabeling was eveneens van Xindak, met name de fraaie Xindak luidsprekerkabel (400 euro) obv zilver/koperfolie viel hierbij op.
De tweede set bestond volledig uit apparatuur van Vincent: officieel van Duitse herkomst, maar in de praktijk eveneens gefabriceerd in Azie. Het ging hierbij om de SA-T1 voorversterker met de SP-T100 monoblokken, goed voor 10W in klasse A en 100W in klasse AB. Daarnaast de CD-S6 cd-speler. Al deze componenten zijn hybriden en maken gebruik van een combinatie van buizen en transistoren in de uitgangstrappen.
Als eerste werd gespeeld met de monitoren op de Xindak electronica. Wat meteen opvalt, is het open karakter van de weergave. Het geheel maakt een frisse, open indruk en is zeer expressief, met name in het middengebied. Na enkele nummers blijkt aan de andere kant ook dat het geheel wel wat fundament mist, waardoor sommige stukken wat lichtvoetig, maar wel precies worden neergezet. Al met al een leuke set in een kleinere ruimte voor liefhebbers van kleine bezettingen klassiek of jazz muziek, maar minder geschikt voor complexere stukken in grotere ruimtes door het ontbreken van het echte laag.


Vervolgens wordt al vrij snel overgeschakeld op de vloerstaanders op de Vincent electronica. Hierbij blijkt meteen dat de weergave een stuk volwassener wordt door de toevoeging van de tweede set mid/laag units. De relatief kleine speakerunits zijn snel en zetten een gedetailleerd en ruimtelijk beeld neer, waarbij de plaatsing zowel in diepte als breedte beter tot zijn recht komt dan in de eerste set. Het hoog is in combinatie met de Vincent apparatuur minder prettig en neigt soms naar hardheid, bijvoorbeeld in een bekende opname van Jennifer Warnes. Al met al heeft de speaker zeker kwaliteiten, maar lijkt de match met de Vincent apparatuur niet optimaal.
Daarom worden de vloerstaanders verbonden met de Xindak electronica en wordt het zelfde nummer van Jennifer Warnes herhaald.
En ziedaar: het is liefde op het eerste gezicht! Ondanks het beperkte vermogen (2x18W) van de Xindak versterker heeft hij voldoende power om de vloerstaanders op de juiste manier aan te sturen in onze toch forse luisterruimte. De stem van Jennifer Warnes klinkt natuurlijker, de strijkers duidelijk warmer en mooier en er is meer rust in het geluidsbeeld. Dat deze speakers ondanks hun beperkte afmetingen een behoorlijk laag neer kunnen zetten, blijkt tijdens beluisteren van electronische muziek van Paul Hattink’s CD ‘Stonehenge: Revealing the Myth’. Ofschoon de opname vrij bombastisch is, wordt een realistisch plaatje in diepte en breedte neergezet met een ruime mate van dynamiek. Ook bij bluesmuziek van Laith Al-Saadi (wie kent ‘m niet?) toont de set aan dat expressiviteit en muzikaliteit op een hoog niveau staan.

Na de pauze worden de speakers licht achterover gekanteld om eventuele looptijdverschillen tussen de verschillende units te verkleinen. Dit lijkt een lichte verbetering te geven, ofschoon dit door verder luisteren/meten zou moeten worden bevestigd. Keer op keer blijkt dat deze set een muzikaal plaatje neerzet, waarbij het moeilijk blijft om technisch te luisteren. Muzikaal, open en snel. Technisch niet 100% perfect wellicht, maar voor een niet ingespeelde speaker in een set met een totaalwaarde van 5000 euro (!) absoluut een prima prestatie. Enig minpuntje is wellicht het ontbreken van het echte sublaag: bij de weergave van de contrabas van Ray Brown ontbreekt bij sommige noten het allerlaagste octaaf. Desalniettemin geeft de speaker voor zijn afmetingen zeker een goed laag. De speaker heeft zowel aan de voor- als aan de achterkant van de kast baspoorten. Volgens Frans lijkt de werking van de speaker in het laag op een transmissielijn principe, maar dan in een eenvoudigere vorm. Frans heeft bewust gekozen voor goede, kwalitatief hoogwaardige units, maar wil desondanks uitkomen op een betaalbaar prijsniveau van circa 1000-1100 euro/stuk voor deze speakers. Dit in combinatie met de hoge WAF-factor van deze ranke speakers en het uitgewogen klankbeeld, lijkt een garantie voor succes. Het experiment lijkt dan ook geslaagd en waarschijnlijk komen beide speakers binnen niet al te lange tijd op de markt. Deze zullen zijn te vinden bij. De Stemvork, in het mooie Brabantse Uden. Waar het leven goed is, de nachten lang zijn en de speaker nog echt muziek maken.
Playlist deze avond:
- Vlonder en Bloom – Simple piece of mind
- Al Jarrou + Kurt Elling – Take five (Legends of jazz with Ramsey Lewis showcase)(075596 87009-2)
- Robert Cray + Keb Mo – 12 Year old boy (Legends of jazz with Ramsey Lewis showcase)(075596 87009-2)
- Yanni – The rain must fall (Live at the Acropolis)
- Ottmar Liebert & Luna Negra – Du an de del amor (Viva!)(Epic 07464-66455-2)
- Jennifer Warnes – Song of Bernadette (Famous blu raincoat new release)(Cisco GCD8011-2)
- Hartfield’s end / Paul Hattink – Ripply water (Stonehenge 5 Revealing the myth)(Hi-fine 2005-001)
- Laith Al Saadi – Mystified (Long time coming)((LA7222)(www.laithmusic.com)
- Pink Floyd – What do you want from me (The division bell)
- Pink Floyd – Poles apart (The division bell)
- Madeleine Peyroux – Hety sweet man (Dreamland)
- Ana Brun – My lover will go (A temporary dive)(DetErMine records DEMCD05 VVR1037602)
- Dave Grusin – Migration (Suite from the Milagro beanfield war)
- Dave Grusin – Lupita (Suite from the Milagro beanfield war)
- Dave Grusin – Coyote angel (Suite from the Milagro beanfield war)
- Jackson Brown – For a dancer (GRP Records GRP95922)
- Jesca Hoop – Four dreams (Hunting my dress)
- Fleedwood Mac – Go insame
- Ray Brown, Monty Alexander, Johnny Griffin, Martin Drew – Delauny’s Dilemma
- Ray Brown & Laurindo Almeida – Moonlight serenade
- Charly Antolini -Knock out

AOB bedankt Frans Heikamp voor opnieuw een inspirerende demo. Leuk om te zien hoe je, ondanks de huidige economische tegenwind, toch het lef en de kundigheid hebt om nieuwe ideeën te vertalen in concepten, die leiden tot betaalbare en kwalitatief hoogstaande weergevers. We hopen je snel weer eens te mogen verwelkomen!