November 2008 Verslag Just Listen door Clim Jonkers

Live from the USA: Emerald Physics CS2!
Na de verkiezingen van 5 november jl gloort er nieuwe hoop in de USA. Geldt dit ook op audiovlak? AOB kreeg op de demoavond van november de kans om kennis te maken met een nieuwe telg van het Amerikaanse audiofront: de Emerald Physics CS2 speaker. Nieuw voor Nederland, geen luidsprekerkast, geen passief filter, maar met een Golden Ear 2008 award van The Absolute Sound op zak. Tijd om dit veelbesproken systeem eens duchtig aan de tand te voelen. Yes, we can!

Onder de naam Just Listen is AOB voorzitter Clim Jonkers recentelijk gestart om de Emerald Physics CS2 speaker in Nederland onder de aandacht te brengen van het audiofiele publiek. Voor deze demoavond werd hij vergezeld van Jan Didden (Linear Audio), die een belangrijke modificatie van de bijgeleverde DSP unit heeft ontworpen en Ward Maas van Pilgham Audio, die de modificatie op verzoek uitvoert. Clayton Shaw, de ontwerper van de CS2 en eigenaar van Emerald Physics, is sinds 1988 bezig met het ontwerpen van speaker systemen met open baffles en probeert op die manier problemen met betrekking tot kleuring en reflecties door de luidsprekerkast te omzeilen. De hieruit resulterende CS2 speaker is inmiddels in de USA alom bejubeld en heeft lovende reviews ontvangen in o.a. The Absolute Sound en Positive Feedback. 

De Emerald Physics CS2 bevat een compressie driver met waveguide voor het mid/hoog, die zorgt voor een direct afstraalgedrag. Hierdoor onstaan minder ruimtereflecties en wordt een meer nauwkeurige plaatsing verkregen. Het laag wordt verzorgd door 2 maal 15 inch woofers die als dipolen fungeren door het ontbreken van een kast. 
Het geheel is ondergebracht in een net afgewerkte vlakke constructie, die met stof in verschillende kleuren kan worden geleverd. Bij de Emerald Physics CS2 speakers wordt een DSP processor van Behringer meegeleverd, die zorgt voor actieve digitale filtering en naast tijd/fase correcties dmv een aantal preset instellingen de verhouding tussen laag en mid/hoog regelt, afhankelijk van de plaatsing van de speakers tov de achterwand. 

De CS2 speaker units moeten separaat dmv biamping worden aangestuurd. Tijdens de demo werd dit gedaan dmv een 4-kanaals klasse D digitale versterker van Wyred4Sound. Ook dit merk is in opkomst in de USA en scoort goed op het gebied van prijs/kwaliteit verhouding.Als digitale bron werd de CD-E5 Platinum Reference Edition cd-speler van E-Sound gebruikt. In de demo configuratie fungeerde de E-Sound speler feitelijk als loopwerk en werd het digitale signaal uitgestuurd naar de Behringer Ultradrive Pro DCX 2496. Deze Behringer unit was volgens het ontwerp van Jan Didden gemodificeerd, waarbij het geheel naar een audiofiel niveau is opgewaardeerd o.a. door het aanbrengen van betere DACs, een betere uitgangstrap en een analoge volumeregelaar. Hierdoor is er geen aparte voorversterker meer nodig in de keten: het analoge signaal wordt dmv gebalanceerde interlinks rechtstreeks doorgestuurd naar de Wyred4Sound eindtrap. 
De totale setup bestond dus uit:

  • Emerald Physics CS2 speakers incl standaard Behringer unit (3500 euro)
  • Wyred4Sound 4-kanaals klasse D versterker (2695 euro)
  • E-Sound CD-E5 Platinum Reference Edition cd-speler (1650 euro)
  • Emerald Physics balanced interlinks (89 euro), WEM speakerkabels (139 euro)
  • De kosten voor de modificatie van de Behringer unit bedragen circa 1000 euro.

Omdat bij het inregelen van het systeem enkele settings uit de DSP per ongeluk verloren waren gegaan, begon de demo met enige vertraging. Tijdens de eerste nummers van de demo bleek het nodig om de digitale crossover verder in te regelen om het in eerste instantie te overheersende laag terug te brengen naar meer realistische proporties. Toen kon er eindelijk serieus geluisterd worden…

Wat meteen opviel bij dit systeem is dat door het directe afstraalgedrag van de compressiedrivers een zeer ruimtelijk beeld werd neergezet met erg veel detail. Het geluid is erg direct, je zit bij een live voorstelling echt op de eerste rij. Het systeem is erg snel: bij Ulla Meinecke’s ‘Die Tänzerin’ werd de echo van de ruimte in de opname haast uitvergroot. Bij het inregelen van het laag, bleek dat de Behringer DSP heel veel instelmogelijkheden bood. Dit is uiteraard een voordeel voor de audiofiele hobbyist. Aan de andere kant lijkt het systeem wat minder gebruikersvriendelijk voor de consument die wel van kwalitatief goede audio houdt, maar minder interesse heeft in de technische kant. Het zou mooi zijn als de Behringer in een wat meer moderne uitvoering zou worden geleverd, met bijv de benodigde knoppen voor geavanceerde instellingen achter een klepje. Ook de vrolijk meeknipperende LED’s vergroten de WAF-factor niet echt… Ook bij de volgende opnames viel de enorme ruimtelijkheid op door een diepe soundstage. Deze speakers hebben zeer zeker potentie en zetten je recht voor het podium bij een live concert! Bij één van de opnames werd een piano zeer natuurgetrouw en met veel detail in de ruimte neergezet. De Wyred4Sound versterker leek een uitstekende controle te hebben over de speakers. Wel werd het hoog door een aantal van de clubleden als licht aan de hard kant getypeerd, waardoor het systeem in combinatie met de directe afstraling soms vermoeiend leek te worden.  Een en ander wees erop dat in de huidige set zeker nog niet het maximale uit te speakers werd gehaald. Door de hoge gevoeligheid van zowel de compressie driver als de woofers lijken de speakers ook uitermate geschikt om met mooie buizenversterkers te worden aangestuurd!  Desalniettemin klonken ook met de Wyred4Sound versterker een aantal opnames, waaronder Sara K’s ‘Oh Well’, erg overtuigend.

Dat er meer uit de Emerald Physics speakers kon worden gehaald, bleek toen na de pauze de zelfgebouwde PAX versterker van Jan Didden (beschreven in Elektor van april/mei) op het hoog werd aangesloten. Terwijl het livegevoel van de weergave behouden bleef, klonk de combinatie duidelijk minder upfront door een verfijndere weergave van het hoog. De stemmen in ‘Die Tänzerin’ klonken duidelijk natuurlijker dan voor de pauze. Het systeem was meer in balans en aangenamer om naar te luisteren. 

Concluderend kunnen we stellen dat de Emerald Physics CS2 speaker zeker potentie heeft. De luisteraar wordt heel sterk bij de muziek betrokken.

Ruimtelijkheid, detail en dynamiek zijn steekwoorden die zeker opvallen als sterke punten van deze weergevers. De instelmogelijkheden van de Behringer DSP unit bieden een hoop mogelijkheden, mits je daar behoefte aan hebt; qua gebruiksvriendelijkheid en uitstraling blijft dit apparaat wel wat achter bij het moderne uiterlijk van de CS2 speakers. In combinatie met een paar goede eindversterkers met een voldoende warm karakter kan met de Emerald Physics CS2 een stereo systeem van formaat worden samengesteld waarbij je iedere avond op de eerste rij van de concertzaal kunt zitten. Wie wil dat nou niet?

AOB wil Clim, Jan en Ward graag bedanken voor de interessante demo en wenst de heren veel succes voor de toekomst met hun producten!

Playlist:

  • Eric Clapton- Malted milk (Unplugged)
  • Ulla Meinecke – Die Tänzerin
  • Herman van Veen & Rosenberg Trio – Is dit alles? (Nu en dan, 30 jaar Herman van Veen)
  • Jennifer Warners – Way down deep (The Hunter)
  • Eiji Oue & Minnesota Orchestra – Pictures at an Exhibition (Mussorgsky-Ravel) (Tutti- Orchestral sampler, Reference Recordings)
  • Onbekende piano track
  • Doug McLeod – Come to find (ALR Jordan 2 , Guitars)
  • Sara K – Oh Well (ALR Jordan 2, Guitars)
  • Livingston Taylor – Isn’t she lovely? (Ink)
  • Steve Strauss – Mr. Bones (Closer to the Music 1, Stockfish Records)
  • Shirley Horn – If you go (You won’t forget me)
  • Jazz at the Pawnshop – Here is that rainy day
  • Jennifer Warnes – First we take Manhattan (Famous Blue Raincoat)
  • Roger Waters – It’s a miracle (Amused to death)
  • Rachmaninov Symphonic Dance No 1 (This is K2HD sound – sampler)
  • Orkest van de Koninklijke Luchtmacht – Europe
  • Brian Colbertson – The Groove
  • Steve Howe – track onbekend
  • Jocelyn B. Smith – When I need love (DALI CD)
  • Sara K – Set you free (Closer to the music 2, Stockfish Records)
  • Astrud Gilberto – The girl from Ipanema