Na het bezoek bij Record Industry gingen we naar een andere, voor ons nog geheime locatie. Het was bij Helios Pro Audio Solutions, eveneens in Haarlem. Dit bedrijf verkoopt en adviseert in de pro audio, en dan voornamelijk in opname en mastering studio’s en radiostudio’s. En dan gaat het niet alleen over de apparatuur maar ook over de akoestische aanpassingen.
Dit ligt zeer dicht bij onze hobby, alleen staan wij aan de achterkant van de keten, wij luisteren naar het eindresultaat. En de klanten van Helios zijn juist degene die zorgen voor hetgeen dat op een cd wordt gezet of via de radio te beluisteren is. Waar wij juist willen luisteren naar natuurgetrouwe muziekweergave is het bij bijvoorbeeld master studio’s van belang dat de opname zo ongekleurd mogelijk maar ook zo nauwkeurig mogelijk wordt weergegeven. Als bijvoorbeeld een cd wordt afgemixed of gemasterd in een studio waarbij de lage tonen flink kleuren en te zwaar klinken, dan is er veel kans dat de uiteindelijke cd heel dun zal gaan klinken. Ook wil je in zo’n studio wil je ieder detail in de opname horen. Dat vergt eigenlijk hetzelfde van de afspeelapparatuur als bij onze hobby, alleen is het doel anders.
We werden met koffie en cup-a-soup ontvangen door Sjoerd Wijdoogen. Er was een luisterruimte ingericht waar we enkele bekende producten tegenkwamen, Digitaal analoog converters van onder anderen de Antelope Audio Zodiac en Benchmark.
En als luidsprekers gingen we onder anderen luisteren naar Grimm audio LS1 actieve luidsprekers. Ook werd er een Grimm masterclock gebruikt. De mannen achter Grimm Audio zijn Eelco Grimm, Bruno Putzeys, Guido Tent, Peter van Willenswaard. En die laatste drie kennen we ook uit de high end audio wereld. Zo is Guido Tent de man achter Tentlabs, Bruno Putzeys het technische brein achter de Hypex klasse D versterkers en Peter van Willenswaard de man achter AudioMagic, bekend van de modificaties en zeer exclusieve apparatuur.
Even later schoof ook de eigenaar van Helios aan, te weten Ulmt van der Linden. Hij vertelde een stukje over de geschiedenis van het bedrijf wat in 1969 is opgericht door twee broers. Uiteindelijk is er een specialisme ontstaan in zoals dat heet recording en opname techniek, post techniek en broadcast.
Na even wat frisdrank te hebben genuttigd gingen we luisteren naar wat opnames die werden afgespeeld op een speciale pc naar één van de DAC’s. Dit alles liep synchroon middels een Grimm Master clock. En de eerste luidsprekers waar we naar gingen luisteren waren de Grimm Audio LS1. Dit is een tweeweg systeem met ingebouwde klasse D versterkers en actief gefilterd.
Dan blijkt bij het luisteren toch het verschil tussen hifi en mastering. Deze luidsprekers laten ieder detail horen en zijn in geen geval vergevingsgezind voor de opname. Je hoort inderdaad alles, het zijn dus geen luidsprekers die je rustig wat achtergrond muziek laat spelen, je wordt echt betrokken bij de muziek. Als je dus elk detail van een opname wil horen dan zijn deze luidsprekers een perfecte keuze. Maar let er wel op, je hoort ook iedere afwijking in je hifi set!
Daarna gingen we luisteren naar ATC monitoren. Dat gaf een heel andere sound en misschien wel wat aangenamer, maar ook hier weer heel veel detail. En dan is de vraag, wil je in een mastering studio een aangename luidspreker, of een luidspreker die juist ook de onvolkomenheden goed laat horen?
Zo gingen we verder met het luisteren naar verschillende pro-audio dac’s. De Antelope Zodiac met Volticus voeding, de Benchmark DAC-II en een voor ons onbekende Lynx Hilo.
We moeten dus wel bekennen dat op dit soort luidsprekers elk verschil veel beter hoorbaar is dan op de gemiddelde hifi luidspreker. Maar goed, de Antelope Zodiac klinkt helemaal niet verkeerd, tot….. hij wordt gewisseld met de Benchmark DAC-II. Deze klinkt ineens behoorlijk ruimtelijker en voller. Terwijl die Antelope niet de eerste de beste DAC is. Eigenlijk klonk de eerste DAC een beetje ingetogen in vergelijk met de Benchmark. Wel moet gezegd worden dat deze Benchmark dubbele DAC’s gebruikt, wat in de MK-1 versie, die we in de hifi wereld nog wel eens terug zien, niet het geval is.
Dan naar de Lynx Hilo, een DAC die ook een AD converter in zich heeft en nog heel veel meer toeters en bellen zoals VU-meters. En warempel, deze Lynx klonk nog mooier, tenminste door onze hifi oortjes. Alles klonk wat vloeiender. De laatste twee was dus meer een kwestie van smaak, maar de Antelope Zodiac was in deze configuratie een duidelijke derde.
De beluisterde nummers waren:
- Diana Krall – I got you under my skin
- James Taylor – Line’em up
- Donald Fagen H gang
Wij willen Ulmt en Sjoerd bedanken voor de demo die ons weer wat meer inzicht heeft gegeven in het belang van een goed geluid in een masterstudio. Leuk is dat je dan ook apparatuur tegenkomt die in de high-end audio wordt toegepast..
Na afloop was er door Edwin een tafel gereserveerd bij Jin Lai, een Chinees Indisch wok restaurant, vlak bij het industrieterrein in Haarlem. We hebben er lekker gegeten en nagekletst over de hele dag, die wel een succes genoemd mag worden! De hele dag inclusief vervoer en eten was perfect in elkaar gestoken. Namens de leden die deze dag hebben bijgewoond willen wij de organisatoren en in het speciaal Edwin Beukers bedanken!