Vanavond is het Zwitserse luidsprekermerk Boenicke in de herkansing. Deze demo zou eigenlijk in januari hebben plaatsgevonden. De animo bij de leden was toen al erg groot en er was toen een volle zaalbezetting.
Helaas moest Wide Screen Audio, de distributeur voor de Benelux, op het laatste moment afzeggen vanwege onvoorziene omstandigheden, maar ze beloofden direct om op een latere datum alsnog te komen. Welnu, vanavond is het zover en is Yourick van Impe van Wide Screen audio aanwezig om uitleg te geven over dit bijzondere luidsprekermerk en natuurlijk te laten horen dat het ook klankmatig bijzonder is. Ik persoonlijk ken het merk al wat langer van bezoeken aan de High End shows in München en later in Warschau. Vooral in Warschau waren ik en mijn reisgenoten erg onder de indruk van de kleine W5 luidspreker die hier vanavond ook als eerste staat opgesteld. Daarnaast gaan we vanavond ook luisteren naar de grotere W13 SE+.
Boenicke luidsprekers zijn ontworpen door de Zwitser Sven Boenicke.. Sven Heeft vanuit zijn professie als opname engineer zijn luidsprekers geperfectioneerd met als referentie de originele uitvoering van de opnames die hij zelf maakte. Hij gaat in eerste instantie uit van computer simulaties waarna intensieve eind-tuning op het gehoor volgt! Wat deze luidsprekers zo bijzonder maakt, zie je direct als je naar een doorsnede afbeelding kijkt.
Alle Boenicke luidsprekers bestaan namelijk uit een ingewikkeld labyrint van kanalen, kamers en poorten! Uitgangspunt zijn massief houten blokken opgebouwd uit verlijmde delen van langdurig geconditioneerd hout. Dit maakt het uitgangsmateriaal zeer sterk en torsievrij. De helften worden d.m.v. een C.N.C. freesmachine in de exacte vorm gemodelleerd die Sven berekend en getuned heeft. Daarna worden de helften samengevoegd en voorzien van customized drivers van Fountek en Tang Band. De fabricage gebeurt in zijn geheel in Zwitserland. De range van Boenicke luidsprekers omvat de W5, W8, W11 en de W13. Elk van deze modellen is leverbaar in 3 varianten. De ‘normale’ versie, de SE versie met verbeterde cross-over componenten, en de SE+ versie met zelfs zeer exclusieve componenten.
De apparatuur die al dit moois gaat aansturen is de volgende: DAC is de Chord Hugo TT2 aangevuld met de Chord Hugo M-scaler Streamer is de Aurender N10. Versterking is de Chord TToby 100 Watt. Luidsprekerkabel en stroomkabels zijn van Boenicke. Alle componenten zien er nogal ienie-mini uit in vergelijking met de apparatuur die we regelmatig op het podium hebben staan. Maar de (grotere) Chord apparatuur heeft op de recente X-Fi een grote indruk op mij gemaakt, dus ik ben ook daar benieuwd. Ook de W5 waar we als eerste naar gaan luisteren ziet er op het eerste oog uit als boekenplank luidspreker waarvan je niet verwacht dat die in onze royale luisterruimte voldoende druk op zal kunnen bouwen. Maar zoals hiervoor al genoemd, waren we in Warschau al erg onder de indruk, en die ruimte was ook niet klein. Yourick vertelt uitgebreid over de producten van Sven Boenicke en over Sven zelf. Zo vertelt hij o.a. dat de W5 een (soort van) bas-reflex systeem is. Aan de achterkant is een ‘ambient ’tweeter gemonteerd. De Fountek wide-band driver doet mee vanaf 200 Hz!. Wat verder opvalt is de dunne wiebelige steun waarop de W5 staat. Ook hier zit een filosofie van Sven achter! Als na de uitgebreide uitleg van Yourick de eerste tonen van Agnes Obel op volle live sterkte de zaal in rollen, kan niemand er om heen wat voor een grote en grootse presentatie deze kleine set neerzet! Ik zit op de sweet-spot en al direct valt me op dat er een fantastische afbeelding wordt neergezet.
De stem is mooi, heel mooi. En met een reële grootte van de stem. Door de goede focusering is ook goed vast te stellen dat de opnamen van Agnes Obel vaak een beetje raar in elkaar zitten. De plaats van haar stem en die van de piano klinken niet alsof Agnes zelf achter de piano zit. Dit valt me thuis ook op, maar daar zit ik ongeveer tussen de luidsprekers! Dat onderscheidend vermogen is ook goed waar te nemen in het volgende instrumentale nummer; Wonderwall van het Brad Meldau trio. Ook het daarop volgend nummer Within van Daft Punk laat veel detail horen en alles lekker los van elkaar! Fink dan, die staat er op ware grootte! Het plaatje is compleet, inclusief een heel behoorlijk aandeel lage tonen. Dit laag overstijgt ver de verwachtingen van het kleine formaat van de W5. Soms worden wat vervelende zaal resonanties aangesproken, maar dat hebben we vaker en ligt in eerste instantie aan de zaal-akoestiek. Het feit dat de W5 zich toch zo ‘groot’ houdt neemt niet weg dat hij niet voor zulke grote ruimtes bestemd is. Het volume staat best hoog en daardoor is er toch wel wat stress in het laag te horen. In een normale (tot ruime) woonkamer met goede akoestische eigenschappen zal alles ongetwijfeld meer in orde zijn.
Het Dave Brubeck quartet dan. De Chord apparatuur inclusief de M-scaler (een unieke up-sampler) draagt er ongetwijfeld ook aan bij dat deze opname zo heerlijk vloeiend en analoog klinkt! Wat een autoriteit uit zo’n klein kastje, petje af Sven! Wat mij vanuit de sweet-spot vooral fascineert is de fantastische ruimtelijke afbeelding, inclusief diepte illusie! Lamchop, the daily growl spreekt helaas nogal wat zaal problemen op, maar de stem is weer fantastisch. Leonard Cohen dan met Bird on a wire. Lekker wijntje erbij, kaasblokjes, genieten! Dan nog even een ultieme test voor het laag, Yello the expert. Hier mis je toch een echt fundament, maar het is de W5 vergeven in deze zaal. Verder lekker rocken! Sophie Zelmani; story of us. Met de ogen dicht verdwijnen de speakers volledig, maar dan ook echt. Ik geniet van het geluid EN van de afbeelding, heerlijk. Het laatste nummer voor de pauze is van John Mayer; Paper Doll. Ook hier worden weer vervelende zaal problemen opgeroepen, jammer. Na de pauze is de set omgebouwd naar de grote vloerstaande W13 SE+. Bij deze luidspreker zijn de woofers die aan beide zijkanten zitten van dit gesloten kast systeem, actief aangestuurd door 2 x 350 Watt klasse D versterkers. Tevens is hierin een DSP module opgenomen die in 4 preset standen gezet kan worden om te optimaliseren voor de luister-ruimte. Wat direct opvalt is de bijzondere houten conus van de bas-midrange driver. Yourick legt uit dat met deze constructie een mechanische remmende werking bij hogere volumes gerealiseerd kan worden zonder daarvoor extra elektronische componenten op te nemen in het circuit! Heel bijzonder. Ik ben na de pauze op een andere, minder ideale positie gaan zitten. Dit kan en zal dus mijn bevindingen beïnvloeden. Er wordt besloten om dezelfde opnames als voor de pauze te spelen om een zo eerlijk mogelijk vergelijk te maken. Als Agnes Obel opnieuw wordt afgespeeld noteer ik; meer ‘gemak’ in het laag maar verder niet echt een sprong vooruit ten opzichte van de W5. Ik noteer zelfs; iets minder muzikaal als de W5, maar dat zal wel liggen aan het feit dat ik nu niet op de sweet spot zit. De afbeelding blijft wel grotendeels overeind!
Wonderwall en daarna Daft Punk: Ik noteer dat de W13 meer problemen zal hebben om concurrenten in hetzelfde prijssegment van zich af te schudden dan de W5 in zijn prijssegment!! Nadeel voor de W13 is duidelijk dat de W5 al zo verdomd goed is! Fink klonk over de W5 fantastisch, zeker in relatie tot de prijs van die luidspreker, maar voor het veel hogere bedrag van de W13 en dan nog in de SE+ uitvoering had ik nog meer realisme verwacht. Het is natuurlijk niet mogelijk om zo’n luidsprekersysteem op zijn ware kunne te beoordelen in een akoestisch imperfecte zaal met 35 mensen waarvan er maar enkelen enigszins op een ideale positie zitten. Verder is de plaatsing van de speakers natuurlijk ook gebeurd om een grootste gemiddelde deler te vinden voor alle luisterposities. Maar het lijkt alsof de plaatsing van de W5’s beter uitpakte dan die van de W13. Op verzoek werden de W13’s dan ook ongeveer 60 cm naar voren geplaatst. Kleine vraag, veel werk. Met name door de swing-base waarop deze speakers geplaatst zijn voor een juiste koppeling schuine streep ontkoppeling. Hierna gaat Leonard Cohen in de herhaling. De zaal reageert positief op de nieuwe plaatsing. Bij Yello is de laagste octaaf er nu wel, maar toch wringt er nog iets. Ik ga er van uit dat dit ook weer de welbekende zaal akoestiek problemen zijn.
We bedanken Yourick voor deze mooie presentatie van dit wel heel interessante merk. Ik raad iedereen (inclusief mezelf) aan om ook de grotere systemen nog eens onder meer ideale omstandigheden te gaan beluisteren. Wellicht in Gent!?
Playlist:
- Agnes Obel – The Curse
- Brad Mehldau trio – Wonderwall
- Daft Punk – Within
- Fink – Wheels beneath my feet
- Lambchop – The daily growl
- Leonard Cohen – Bird on the wire
- Yello – The expert
- Sophie Zelmani – Story of us
- John Mayer – Paper Doll
- Dave Brubeck – Take five
- Keith Jarret – Things ain’t what they used to be
- Minnesota Orchestra – Rachmaninoff’s symphonic dances
Foto’s: Jean