Vanavond is het een speciale avond op de audioclub. Waar John Somberg normaliter in de zaal zit om te genieten van een demoavond staat hij vanavond voor de klas de demo te geven. John wordt vergezeld door Miquel Blauw van Dion Audio.
John presenteert zijn eigen ontwikkelde rondstralers, hij raakte geïnteresseerd in dit type luidsprekers omdat het geluidsbeeld door de afstraling overal hetzelfde is. Nu hebben we op de club meerdere rondstralers op bezoek gehad dus zijn we allemaal reuze benieuwd wat John aan dit type luidspreker heeft kunnen verbeteren. Het lag voor de hand om voor het ontwerp te beginnen met een dubbele PVC pijp met daartussenin zand. De vorm van de afstraler is een normale kegel en geen parabolische vorm. Alle speakers zijn van Scanspeak en het filter is simpel van opzet om tijdfouten te vermijden. Dit is ook de reden om geen gebruik te maken te maken van een losse subwoofer in een aparte behuizing. John vind dat hij in de gehele opzet geslaagd is omdat hij ervaart dat op alle luisterplekken thuis het geluid vele malen beter is dan zijn huidige KEF speakers.
De eerste track wordt mooi breed geplaatst waarbij het laag mooi dienend is aan de brede soundstage. De basgitaar is mooi afgetekend en de slide gitaar van Mark Knopfler wordt helder neergezet. Het typische dobro geluid klinkt links van het midden en de snare drum en rimshots hebben lekker veel dynamiek. Je wordt overspoeld door de hoeveelheid aan informatie tijdens de gitaar en dobro solo. Ook het tweede nummer bevat overwegend gitaar en de zeer dynamische weergave wordt meteen goed neergezet. De stem van Nils Lofgren wordt in deze opname groots en met een mooier timbre weergegeven dan in de opname van de Dire Straits. De flageolts die Nils Lofgren op zijn gitaar aanslaat zijn snel en zuiver. Op het eind van de solo gaat hij helemaal los op zijn gitaar en dan wordt het systeem wat overweldigend maar loopt niet dicht. De lange en snelle uithalen blijven staan als een huis.
Nu is het woord aan Miquel Blauw van DION AUDIO. De interesse in audio en de apparatuur ontstond al tijdens zijn studie elektronica. Deze interesse werd groter en leidde tot het opstarten van zijn eigen bedrijfje DION AUDIO alweer zo’n 15 jaar geleden. Vanavond heeft Miquel zijn Kiwi NOS DAC/Streamer, buizenvoorversterker en klasse A eindversterker bij zich. De eindversterker is een solid state klasse A versterker in een push-pull opstelling waardoor er een verviervoudiging van het vermogen geleverd kan worden. De Kiwi DAC/Streamer is gebaseerd op een Rasberry Pi 3b+ waarbij de LINUX kernel geheel door Miquel is herschreven zodat processor interrupts drastisch worden verminderd. Ook de klok frequentie van het geheugen is aangepast om het ruisniveau te verminderen. En de reclocker zorgt voor meer rust in het signaal voordat deze naar de DAC gaat. Deze DAC is een Texas Instruments PCM 1795 32bit 192kHz sampling zonder DSD. Miquel maakt zijn ontwerpen het liefst zonder condensatoren met simpele schakelingen en hij besteedt de meeste aandacht aan de voeding. Dit brengt ons bij het bedrijf van Koen Gelderman van PURECABLE eveneens uit Arnhem. De producten van PURECABLE omvatten voornamelijk powerline conditioners en kabels. De powerline conditioner die Miquel vanavond bij zich heeft is geschikt voor 750W waarbij de 230V middels parallel filtering wordt teruggebracht naar 48V en daarna over een common mode differentieel filter weer omhoog gebracht naar 230V. Voor de eindversterker gebruikt Miquel een simpel stekker blok van PURECABLE. De luidsprekerkabel van PURECABLE is de Optimus. Het nummer van Steel Dan bevat een reggae gitaar rif met een strakke snare drum. Het achtergrondkoortje is erg prominent in de mix neergezet en dat laat het systeem ook horen. Nu weten we dat de ruimte in Oirschot moeilijk is om het laag goed te laten klinken, daarom mis ik wat geluidsdruk in het midden en laag. De blazers klinken een beetje genepen in deze zwaar geproduceerde opname.
De vierde track van vanavond heeft wat meer laag en het zetje aan de volumeknop helpt om een overtuigende soundstage neer te zetten. De muziek en opname ligt wel erg in het verlengde van de vorige tracks. De vijfde track laat een vrouwenstem met een klein rafelig randje horen. Nu dat we langer naar het systeem aan het luisteren zijn lijkt het alsof het midden en hoog iets te heet staan afgesteld. De vrouwenstem wordt ondersteund met backing vocals en de vele percussie instrumenten worden erg natuurgetrouw weergegeven. Ze zingt: “Is it too late or too early”; maar ik denk dat we allemaal een beetje de tijd vergeten. Let wel dat ik al deze tijd in de middenpositie gezeten heb. Als ik een stoel opschuif, is het randje rondom de stem minder. In de luisterpositie vooraan in het midden leek het alsof je zelf met de artiesten op het podium stond. Terwijl op de luisterpositie iets uit het midden de klankbalans wat evenwichtiger en het timbre wat zachter en aangenamer klinkt. De felheid is nog steeds aanwezig en kenmerkend goed, alhoewel je wat geluidsdruk mist die je wel zou verwachten bij dit volume.
De speakerunits die John gebruikt in zijn luidsprekers van Scanspeak die hij via Speakerland in Oss betrekt. Daar heeft hij ook zijn luidsprekers in de dode kamer nagemeten en kwam tot een onverwachte ontdekking. De luidspreker vertoonde een staande golf wat eigenlijk niet vreemd is voor een ontwerp wat lijkt op een orgelpijp. Dat probleem wist John op te lossen door schotten aan te brengen in de PVC pijpen. Bij het maken van een volgende set luidspreker zal hij hier rekening mee houden omdat het achteraf aanbrengen van de schotten nogal een lastige klus was. De globale kosten van de speakers is opgebouwd uit de volgende onderdelen. De Scanspeak units kosten bij elkaar zo’n € 600,- ; Filter € 200,- ; de speakerbehuizing € 400,- ; interne bekabeling € 100,- en aansluitmateriaal ong. € 60,-. Het totaal gewicht is onder andere dankzij het zand tussen de binnenste en buitenste PVC pijp ongeveer 53kg. Op naar een live opname van een jazz combo met de fragiele stem van Kari Bremnes. Omdat er in de opname veel aandacht is besteed aan de plaatsing van de staande bas, piano, percussie en gitaar is dit een eitje voor het systeem om dit ook zo neer te zetten. Het gemak waarmee dit wordt gedaan is opvallend. De zevende track is een zeer open en dynamisch klassiek flamenco nummer. De akoestiek met het houten podium de Spaanse gitaar en castagnetten is goed waarneembaar. Het achtste nummer is een verzoeknummer. Het is een klassiek stuk, bombastisch, meeslepend en onmiskenbaar Mahler zoals een stuk van Mahler hoort te zijn. Heftig en puntig, groots en zeer aangenaam.
Met de klanken van Norah Jones worden we weer teruggezet naar een opname studio met een mooi plukkende bas en de zachte warme stem van Norah. “We can take the long way home” zingt ze, maar we blijven nog even luisteren naar Lou Reed. Deze opname kan op sommige sets nogal gedateerd klinken maar hier klinkt de opname en stem van Lou erg fris. De baslijn is clean en loopt lekker door. Het is goed te horen hoe Lou Reed zijn afstand tot de microfoon laat variëren tijdens het zingen. Het opzwellend koortje wordt geruisloos overgenomen door de saxofoon aan het eind van de track. Met Jeff Buckley wordt het alleen maar beter. Dit is een ogenschijnlijk makkelijke opname die altijd wel OK klinkt maar op deze set openbaart deze track als iets wonderschoon. De rust en ritme van dit nummer brengt de zaal in vervoering.
En met deze track zijn we aan het eind gekomen van de avond, rest ons alleen nog de avond af te sluiten met de fles wijn en bedankwoord van Cor. Ook John en Miquel delen nog wat overdenkingen van de avond waarbij ze opmerken dat het midden en hoog aan de harde kant was. Waarschijnlijk mag deze in het filter met 1dB getemperd worden. Toch wordt opgemerkt dat het allerhoogste hoog wat gedempt klinkt. John geeft aan dat dit waarschijnlijk is door het omlaag stralen van de tweeter op de conus. John heeft tijdens deze avond nog meer ideeën opgedaan om zijn speaker te verbeteren. Dat geeft aan dat dit een leerzame avond was voor niet alleen de demogevers als ook de toehoorders. Al met al een indrukwekkende avond waarbij de demogevers kritischer waren dan het AOB publiek en dat is natuurlijk de instelling die je moet hebben om je product op een hoger niveau te tillen. Mooi product met een mooie visie.
Playlist:
- You and your Friend – Dire Straits
- Keith Don’t Go – Nils Lofgren
- Babylon Sisters – Steely Dan
- Tin Pan Alley – Stevie Ray Vaughan
- Birds – Dominique Fils-Aimé
- A Lover in Berlin – Kari Bremnes
- Fandango – Christina Pluhar & L’Arpeggio
- George Szell – Mahler symphony no. 6 in a minor “tragic” (revised version): i. allegro energico, ma non troppo. heftig, aber markig
- The Long Way Home – Norah Jones
- Walk on the Wild Side – Lou Reed
- Hallelujah – Jeff Buckley
Verslag: Erwin
Foto’s : Cyriel