Audioclub Oost Brabant



Januari 2005 Verslag TentLabs


Guido Tent van TentLabs vereerde onze club met een bezoekje en liet ter plaatse de mooie nieuwe Denon DVD 2900
van Martin Wijngaarden aanpassen door Arie Herweijer van Herweijer Electronics.
De tweede en ongemodificeerde speler werd beschikbaar gesteld door Ad Koppenol van Hobo-Hifi in Den Bosch.
Yvonne van Roosmalen van AmediaDesign verzorgde het camera en projectie werk waardoor het gepriegel
dat Arie op de vierkante millimeter aan het verrichten was, voor alle leden goed te volgen was.
Een DVD hiervan is tegen een geringe vergoeding bij onze club verkrijgbaar.
Tijdens de modificatie vertelde Guido ons over de meerwaarde van een goede klok en legde hij uit hoe je een dergelijke
aanpassing zelf kunt doen. Met klok wordt de referentie oscillator in CD, DVD en SACD spelers bedoeld; deze is nodig
bij het omzetten van het digitale signaal naar het uiteindelijke analoge geluidssignaal. Als deze klok niet stabiel
genoeg is, geeft dit meetbare en hoorbare verslechtering in geluidskwaliteit en dit effect wordt jitter genoemd.
Tentlabs levert speciale klokprintjes om het jitter nivo zo ver mogelijk omlaag te krijgen. In principe zou elke
speler hiervan kunnen profiteren, echter het eindresultaat is natuurlijk afhankelijk van de kwaliteit van de oorspronkelijke
klok. Bij top high-end spelers zou het effect derhalve kleiner moeten zijn dan bij spelers uit de budgetrange. Anderzijds
kan een goede klok een waardeloos apparaat ook niet redden, derhalve is het eindresultaat bij diverse spelers wisselend
en Guido heeft nog niet met elk apparaat praktijkervaring. Gelukkig kan een modificatie bij tegenvallende resultaten
weer ongedaan worden gemaakt, mits technisch perfect uitgevoerd natuurlijk. Buiten de klok werd er ook een aparte
voedingsprint ingebouwd om het signaal nog schoner te krijgen.
Lees meer hierover in het artikel uit het blad HVT.
Na de pauze konden we eindelijk met onze eigen oren gaan luisteren naar beide spelers.
De afspeelapparatuur bestond uit een Audio Note-E zelfbouw 2 weg systeem (kopie van de vroegere Snel speakerbox),
twee 300B buizen zelfbouw monoblokken van Guido (een modulair en volledig open opgebouwde set versterkers
die Guido in zijn laboratorium gebruikt en waaraan doorlopend dingen worden veranderd en verbeterd),
een passieve voorversterker bestaande uit een ingangsschakelaar en een Noble potmeter,
Siltech LS38 G3 luidsprekerkabel en Nordost Black Night interlinks.
Nu werden we geconfronteerd met een aantal voorbereidingsfoutjes.
Zo bleek dat de spelers niet in orginele staat met elkaar vergeleken waren en dat de speler van Martin
volledig was ingeregeld op de meerkanaals instellingen in zijn woonkamer.
Dit resulteerde een hoop gedoe met videokabels en de beamer, want de menu's waarin deze instellingen gemaakt
moeten worden kunnen alleen "on screen" getoond worden.
Daarnaast blijft het nu natuurlijk ook onduidelijk of beide spelers bij aanvang hetzelfde geklonken hebben.
Enfin, een half uurtje later hadden we beide spelers terug in de standaard configuratie en konden we gaan luisteren.
Allereerst viel ons een stevige brom op bij beide spelers, dit bleek te liggen aan het feit dat de Nordost interlinks
niet afgeschermd zijn en te kort waren om ver genoeg weg te houden bij de trafo's van de versterkers;
dit moesten we dus voor de rest van de avond door de vingers proberen te zien, want er bleek (vreemd genoeg)
niemand een setje interlinks van een metertje of anderhalf in zijn broekzak te hebben zitten!
Martin had gelukkig wel twee identieke sets CD's mee te hebben genomen,
waardoor we gemakkelijk een A-B vergelijking konden maken.
De eerste indruk is dat de originele speler wat ruimtelijker en voller klinkt en een groter beeld neerzet.
Echter de gemodificeerde speler, die natuurlijk ook nog volledig opnieuw ingespeeld zou moeten worden,
liet toch wel potentie horen met een wat natuurlijker, rustiger en minder rommelige klank.
Wel bleef de stem van de zanger of zangeres een beetje op de grond liggen,
terwijl deze bij de originele speler mooi groot tussen de speakers bleek te staan.
Gezien Martin dit fenomeen echter reeds voor de modificatie met mij besproken had (thuis dus ook waargenomen),
is het denkbaar dat hier toch één van de settings in één van de menu's debet aan is.
Martin heeft na de modificatie zijn speler thuisnog eens een paar dagen laten inspelen
en was in zijn eigen luisterruimte en in zijn eigen setup natuurlijk veel beter in staat
een goede vergelijking te maken met betrekking tot het totaalbeeld voor en na de modificatie.
Derhalve hieronder een mailtje van Martin waarin hij mij over zijn bevindingen vertelt:
"Hoi Coen,
Toppie, die ombouw. Thuis beluisteren is echt wel anders.
Realiserend dat er op het gebied van de akoestiek echt nog wel iets te verbeteren valt, mijn eerste bevindingen:
De focus van de instrumenten is er beduidend op vooruit gegaan.
De plaatsing van de instrumenten is goed herkenbaar.
Gek genoeg komen de stemmen van de vocalisten nu ineens niet meer uit de grond maar vanaf een meter hoogte,
dit zou ik nog graag verbeterd zien, er is in ieder geval sprake van een grote verbetering.
De scherpe kantjes (het soms ietwat rauwe) zijn er af.
Het wordt door mij ervaren alsof het allemaal wat minder vermoeiend klinkt (is).
Ik kan dan ook stellen dat het totale klankbeeld rustiger is geworden."
Conclusie: de enthousiaste reactie van Martin in ogenschouw genomen kunnen we stellen
dat de modificatie van Guido Tent een betaalbare stap is om je apparatuur weer een stapje te verbeteren.
De verbetering is volgens Guido bij vrijwel alle CD, DVD en SACD spelers hoorbaar,
al was het effect bij deze Denon DVD speler volgens Guido wat kleiner dan bij bijvoorbeeld een Marantz CD17 CD speler.
Guido en Arie, bedankt voor dit leuke live-project! Martin en Ad bedankt, voor het beschikbaar stellen van de spelers.
DVD's van de live modificatie voor AOB leden:
Yvonne van Roosmalen heeft op 20 januari 2005 van de Tentklok modificatie avond een DVD gemaakt,
welke voor geïnteresseerde leden verkrijgbaar is voor de kostprijs van € 3,-.
Verslagen
2005