|
|
|
| |
|
|
Verslag workshop Opnametechniek door Paul Mestrom Audio en van heerlijke live muziek verzorgd door de band Reset.
|
|
De avond heeft een bijzondere inhoud met 2 hoogtepunten:
|
Een technische op het gebied van opnametechniek verzorgd door Paul Mestrom,
|
en een muzikaal hoogtepunt in de vorm van een live vertolking van jaren zestig en zeventig muziek door de band Reset.
|
|
De band speelt een aantal nummers welke direct opgenomen worden met verschillende microfoontechnieken,
|
elk met een ander karakter.
|
|
De opname wordt daarna via de audio apparatuur weergeven, zodat we de verschillen kunnen horen tussen live gespeeld
|
en via een audio installatie weergegeven muziek.
|
|
Paul Mestrom Audio
|
|
Paul is van beroep muziekdocent en koordirigent met meer dan 30 jaar ervaring met kerkelijke en wereldlijke koren,
|
hij dirigeert onder andere de mannenzangvereniging Caecilia in Gulpen en het Gäöls mannenkoor.
|
Daarnaast is hij zelf actief in een Maastrichts kamerkoor.
|
Een mooi concert vraagt om een herinnering en wanneer je dan zelf hoge eisen stelt vraagt dit om een professionele opname.
|
|
Het maken van opnames in hoge kwaliteit is een tweede passie van Paul.
|
Sinds enige tijd verzorg Pault ook de import en verkoop van MP-Audio high-end luidsprekersystemen.
|
|
De band Reset
|
De live muziek van deze avond is in handen van Reset, deze band speelt covers uit de jaren '60 en '70.
|
De band komt uit de omgeving van Schijndel in Brabant en is te boeken voor een muzikaal verzorgde avond.
|
|
|
Gebruikte apparatuur
|
Weergave keten
|
• Marantz versterker: PM 7001.
|
• MP audio luidsprekers: Lento F4 , 2.5 weg, soft-dome 25 mm, 2 woofers van 10 cm.
|
• MP audio luidspreker bekabeling en interlinks.
|
|
|
|
| |
|
|
Opname keten
|
• Rode NT2-A: 1 inch membraam microfoon, gemodificeerd
|
(met de bekende rode Wima condensatoren en de laag-af schakelaar overbrugd),
|
met een relatief groot membraan, vooral veel gebruikt in kerken.
|
|
|
• Rode NT55: 1/2 inch membraam microfoon, relatief klein membraan oppervlak.
|
|
|
• Tascam: 6 sporen recorder, 96 KHz 24 bit.
|
|
|
De verschillende microfoons worden tegelijk (in 1-take) op de verschillende sporen van de digitale recorder
|
opgenomen zodat vergelijken bij het terugluisteren eenvoudig mogelijk is.
|
Het demo duiveltje komt langs: de derde microfoon set (vast x-y) heeft kuren
|
en wordt verder deze avond niet gebruikt.
|
|
Opname instellingen
|
|
VOOR de pauze
|
• Microfoon optie 1: Rode NT2-A: groot membraam in A-B opstelling,
|
opname karakteristiek ingesteld op "rondom gevoelig".
|
• Microfoon Optie 2: Rode NT55: klein membraam, microfoons vlak boven elkaar, 120 graden,
|
opname karakteristiek "richting gevoelig”. Dit is de "OPT" opstelling van de Franse omroep.
|
|
NA de pauze
|
• Microfoon optie A: Rode NT2-A: groot membraam in A-B opstelling, maar nu minder ver uit elkaar geplaatst,
|
opname karakteristiek ingesteld op "rondom gevoelig".
|
• Microfoon optie B: Rode NT55: klein membraam, nu in X-Y opstelling: microfoons vlak boven elkaar, 90 graden,
|
opname karakteristiek "richting gevoelig".
|
|
|
En hoe klonk het?
|
Algemeen:
|
• De zaal is erg te spreken over de sound van de band. Diverse complimenten voor de zangeres en de begeleiding.
|
• Live klinkt toch wel ERG fijn in vergelijking tot een opname.
|
De opname heeft minder "body", sommige leden noemen het "blikkerig" of "een transistor geluid".
|
Iemand in de zaal rekent hardop uit hoeveel uur je deze live band kunt inhuren voor de prijs van zijn installatie...
|
een mooi compliment.
|
• De dynamiek in de opname is beduidend minder dan "live", het geluid is "klein".
|
Er volgt een discussie over de mogelijke oorzaken, genoemd zijn o.a.:
|
Het feit dat de luidsprekers verder naar achter staan dan gebruikelijk (na de pauze worden ze naar voor geplaatst).
|
De luidsprekers - voor deze grote zaal - wat klein van formaat zijn.
|
Het verschil in “live” en “weergave” volume relatief groot is (er wordt na de pauze op een hoger volume afgespeeld).
|
• In de opname valt de zang minder op (de zangstemmen vallen een beetje weg in het totale beeld)
|
dit in vergelijking tot "live".
|
• Het verschil in "afbeelding" tussen de verschillende opname technieken is DUIDELIJK hoorbaar.
|
De "A-B" opname geeft een bv iets meer een "vette" klank, de "OPT" opname geeft een meer begrensde afbeelding
|
van de individuele instrumenten en het “laag” lijkt sneller.
|
• Stoor-geluiden (meetikken van een voet van de zangeres e.d. ) vallen tijdens de live uitvoering niet op
|
maar zijn bij de weergave meer nadrukkelijk aanwezig.
|
• Enkele leden vragen om een referentie (bekende) opname, dit om te kunnen beoordelen
|
hoe de weergave installatie op zichzelf klinkt.
|
Helaas is er geen CD speler o.i.d. aanwezig dus dit verzoek tot "kalibratie" kan niet gehonoreerd worden.
|
• Paul heeft aan dat microfoons anders "horen" dan het menselijk oor.
|
In de gekozen microfoon opstellingen komt de "ambiance” naar voren en klinken de opnames vaak natuurlijk.
|
Een alternatieve techniek is om de zangstemmen en elk instrument afzonderlijk met 1 of meerdere microfoons op te nemen
|
op een gescheiden opname-spoor. Deze sporen worden dan daarna op de mengtafel gemixt en in het stereo-beeld geplaatst.
|
Hiermee kun je bv het eerder genoemde wegvallen van de zangstemmen in het totale beeld corrigeren.
|
Paul geeft zelf de voorkeur aan opnames met 2 (of maximaal 3) hoofdmicrofoons.
|
De opstelling/afstand van de bandleden ten opzichte van de microfoons wordt dan gebruikt
|
om de balans in het beeld goed te krijgen, zo blijft het "natuurlijke” karakter van het geluid behouden.
|
Heel incidenteel (bij grote ensembles) worden door hem extra steunmicrofoons ingezet.
|
• De band is zelf van mening dat het opgenomen geluid weinig "body” heeft in vergelijking tot hoe ze het zelf ervaren
|
tijdens het spelen. Voor de pauze, is door de band op een laag volume gespeeld, dus zachter dan “normaal”.
|
Voor de bandleden is het zoeken naar een goede balans (ze spelen vaak met PA) het is lastig om uithalen in de stem
|
en de hoeveelheid bas te doseren.
|
|
Klik op deze link
|
en je hoort een van de nummers die Reset voor ons gespeeld heeft.
|
Het geluid is NIET wat Paul opgenomen heeft, maar het geluid van de camera.
|
|
|
Details VOOR de pauze:
|
Song nr 1: " I'm not so tough"
|
• Microfoon Optie 1 (A-B): weinig bas, kale zang, swingt wel maar niet overdreven
|
• Microfoon optie 2 (OPT): gitaar staat natuurlijk in de ruimte, zangeres idem, bijna geen bas,
|
swingt minder, applaus klink natuurlijk
|
|
Song Nr 2: "True love that’s a wonder"
|
• Microfoon Optie 1 (A-B): de zang klinkt wat “kaal”, de sonoriteit in de mannenstem is weg,
|
de vrouwenstem valt weg in het geheel, weinig en rommelig laag, weinig "bite" in de mondharmonica
|
• Microfoon Optie 2 (OPT): iets meer sonoriteit in de mannenstem, stem staat veel verder weg, vlak,
|
beperkt of geen diepte in het beeld, iets meer schepte in applaus
|
|
Vreemd genoeg blijkt de zaalvoorkeur OOK nog van de soort muziek af te hangen:
|
bij de tweede song is er een voorkeur voor microfoon opstelling 2 (OPT) en bij de eerste song een lichte voorkeur
|
voor microfoon opstelling 1 (A-B)
|
|
Details NA de pauze:
|
De luidsprekers staan nu verder naar voren, het gat in het midden van het geluidsbeeld is kleiner geworden,
|
maar nog niet verdwenen, beperkte diepte. De dynamiek lijkt groter geworden.
|
|
|
|
| |
|
|
Song A: "Dimming of the Day" {This old house is falling down}
|
• Microfoon Optie A (A-B, nu dichter bij elkaar): een tikje meer body, nog steeds een dun geluid, iets meer scherpte.
|
De uithalen van de zangeres doen soms zeer aan de oren.
|
• Microfoon Optie B (X-Y): duidelijk gereduceerde scherpte in de uithalen, ook iets kaler geluid.
|
Gitaar komt in balans in het geluidsbeeld. De percussie is nu minder dominant aanwezig.
|
|
Song B: "Never tear us apart"
|
• Microfoon Optie A (A-B, dichter bij elkaar): zangstemmen zijn opnieuw kaal, de sonoriteit in de mannenstemmen is weg,
|
de vrouwenstem is nauwelijks herkenbaar. De bas gitaar is meer in balans met de rest van het geluidsbeeld.
|
De mondharmonica klinkt nu redelijk natuurlijk.
|
• Microfoon Optie B (X-Y): de zangstemmen zijn prettiger om te horen, balans bas -zang is veranderd: een tikje vetter.
|
De mondharmonica is meer in balans in het totale beeld. Stemmen zijn ook meer duidelijk te lokaliseren.
|
|
Evaluatie:
|
De voorkeur van de zaal gaat uit naar de Optie 2 microfoon opstelling van voor de pauze:
|
Rode NT55 ( klein membraam) met de microfoons vlak boven elkaar, 120 graden en met opname karakteristiek
|
"richting gevoelig”: de "OPT" opstelling.
|
Conclusie: Weer een bijzondere en een leerzame avond
|
• Het verschil in "beeld" tussen de verschillende opnametechnieken is zonder meer DUIDELIJK hoorbaar.
|
• De opname techniek, in combinatie met mixen en de mastering bepaalt voor en belangrijk deel
|
het uiteindelijke geluidsbeeld.
|
• En, helaas voor onze hobby, “live” klinkt toch wel ERG fijn in vergelijking tot de opname.
|
|
|
Tekst : Maarten
|
Foto’s: Jean de
|
Film : Jean de
|
|
Links
|
http://www.paulmestrom.nl/
|
http://www.mpaudio.eu/
|
https://www.facebook.com/RESETtheBand?fref=ts
|
http://www.rodemic.com/
|
|
Verslagen |
2014
|